दिनभर पाटनमा मनाइयो सम्यक दान पर्व

१५ फागुन ०७६, नागवहाल पाटन । पाटनमा भव्यताका साथ सम्यक पर्व मनाइउको छ । सम्यक दानले पारिवारिक सुख शान्त्तिका साथै सबैको इच्छा र कामना पूरा हुने पाटनवासीको विश्वास छ । आफूले आफ्नो क्षमतानुसार यस पर्वमा जे सकिन्छ त्यही दान गरे मनले चिताएको पूरा हुने विश्वास डङ्गोलको छ ।
ललितपुर महानगरपालिका–७ का ७० वर्षीय सूर्यमान डङ्गोल आज बिहान पाटनको नागबहालमा दान दिन उपस्थित हुनुभयो । उहाँले एकपछि अर्काे गर्दै सबै भिक्षुको झोलामा एक एक मुठी चामल हालिदिनुभयो ।
उहाँले भन्नुभयो, “दानपर्वमा यही नै वस्तु चढाउनुपर्छ भन्ने कुनै विशेष नियम र बाध्यता छैन ।”
यसैगरी पाटन सुन्धारा वडा नं ७ का ६१ वर्षीय राजकाजी महर्जनले आफूले कमाएको केही पैसा र अन्न यस पर्वमा दान गर्दा झन बढी श्रीवृद्धि हुने बताउनुभयो । उहाँले आफ्नो परिवारको कामना गर्दै आजको यस सम्यक पर्वमा केही रकम अर्पण गर्नुभयो ।

लपु–१६ नागबहालमा बुधबारदेखि सो पर्व चलिरहेको छ । पाटनको हिरण्यवर्ण महाविहार क्वाबहालको आयोजनमा उक्त ‘इतिल्हने सम्यक महादान पर्व २०७६’ अघि बढेको हो । यस पर्वमा डङ्गोल र महर्जनका अतिरिक्त ठूलो मात्रामा दान लिने र दिने हजारौँ श्रद्धालु भक्तजनको भीड लागेको छ । सो पर्वमा विशेष गरी बौद्ध धर्मावलम्बीले आफ्ना परिवारको सुख र शान्त्तिको कामना गर्ने गरेका छन् ।
यो पर्वमा १२६ दीपङ्कर बुद्धको मूर्ति ठाउँठाउँमा राखेर दान दिने र लिने काम भइरहेको हिरण्यवर्ण महाविहार सुधार समितिका अध्यक्ष विकासरत्न धाख्वाले बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “यो पर्वमा नेवार तथा बौद्ध परम्पराअनुसार शाक्य तथा बज्राचार्य भिक्षुहरु र पाटनमा रहेका १५ वटा बहालका साथै चोभार, बुङ्मती र कीर्तिपुरसमेतका तीन गरी १८ बहालको बुद्धका मूर्ति तथा देवदेवताहरु जस्तै दीपङ्कर बुद्ध, अवलोकितेश्वर, वसुन्धरादेवी र आर्यतारालाई एकै स्थानमा विराजमान गराई दान लिने र दिने काम ७०० वर्ष पहिलेदेखि नै शुरु गरिँदै आएको हो ।”

राजा भाष्करदेवका सन्तति ‘भरिभारो’ नामक व्यक्तिले आफ्नो दरिद्रता लुकाउन गाईको गोबर जम्मा गर्ने गरेका थिए । भरिभारोको धर्मप्रतिको आस्था र समर्पणले गर्दा सङ्कलित सबै गोबर एक दिन सुनमा परिणत भएको र त्यो सम्पतिको प्राप्तिपश्चात उनले यस सम्यक महादान पर्व आयोजना गरेका हुन् भन्ने कथन रहिआएको छ ।
महाविहारका २० रथवीर आजु र १० पारमिता आजु मिलेर सल्लाह गरी गरेका दानलाई सम्यक महादान भनिएको धाख्वाले बताउनुभयो । यो पर्वमा मुलुकका विभिन्न स्थानबाट दान लिन भिक्षु पाटनमा आएका छन् । विसं १८६१ सम्म यो पर्व प्रत्येक वर्ष मनाउने गरिन्थ्यो भने १८६२ सालदेखि सम्यक गुठीको आयस्तर कम हुँदै गएपछि चार वर्षको आयस्तर जम्मा गरेर पाँच वर्षमा पर्व मनाउने निर्णय भएको बताइएको छ । विसं १८६२ देखि हरेक पाँच वर्षमा फागुन तृतीया र चतुर्थीका दिन यो पर्व मनाउने गरिएको छ ।
यो पर्वको पहिलो दिन पाटनका राजोपाध्यायबाट मध्यराति १ देखि २ बजेसम्म वेद पाठसमेत गर्ने गरिएको समितिका महासचिव राम शाक्ले बताउनुभयो । यो पर्वमा विशेष गरी चामल, पैसा, धान, पाकेका रोटी, सखर, धूप, चकलेट आदि वस्तु लोभमुक्त तथा त्यागको भावना जगाएर र स्वच्छ मनले दान गरिन्छ । पर्वमा करिब ४० देखि ५० हजार भक्तजनले अवलोकन तथा दान गर्ने अनुमान गरिएको समितिले जनाएको छ । सम्यक दान पर्वलाई अघि बढाउन विभिन्न दाताबाट ९÷१० लाख रुपैयाँ चन्दा सङ्कलन भएको छ । सो पर्व सञ्चालन गर्ने समितिमा हाल पाँच हजार बढी पुरुष सदस्य छन् । पर्वमा उठेको रकम र खाद्यान्न आदि सबै वस्तु भिक्षुले आआफ्ना घर लगी सेवन गर्ने चलन छ । पर्वमा उठेको यावत् सामग्री भिक्षुले समितिलाई दिनुपर्ने कुनै बाध्यता नरहेको बताइएको छ ।