‘महाजात्रा’ उत्कृष्ट होइन, झुर पनि होइन, जात्रा सिक्वेलको कमजोर चलचित्र

ललितखबर
११ चैत्र । शुक्रबार देशभर चलचित्र ‘महाजात्रा’ प्रर्दशन भइरहँदा चारैतिर प्रशंसा सुनिएको छ । चलचित्र महाजात्रा राम्रो हुँदा हुँदै पनि समिक्षकको नजरमा गल्ती नै छैनन भन्ने होइन ।
चलचित्र ‘महाजात्रा’ जात्रा श्रृखलाको सिक्वेल हो । यस चलचित्र अरु चलचित्रसँग प्रतिश्पर्धा पक्कै छैन । तर चलचित्रलाई ‘जात्रा’को चश्माबाट हेर्दा चलचित्र कमजोर छ । यसका कारणबारे थप व्याख्या गरौं ।
चलचित्र ‘जात्रा’मा कथा साधारण थियो । थोरै पात्र थिए । हरेक पात्रको चरित्र प्रष्ट रुपमा चल्कन्थ्यो । तर महाजात्रामा धेरै कलाकार र लामो कथा छ । दुवै चलचित्र पैसाको कथाबाट सुरु हुन्छ । फरक थोरै पैसा अनि धेरै पैसा मात्रै हो ।
कमजोर
चलचित्र तुलनात्मक रुपमा लामो छ । २ घण्टा ३० मिनेटको चलचित्रको मध्यान्तर आउँदा चलचित्र सकिएको हो की भन्ने दर्शकलाई भ्रम पर्छ । मध्यान्तरको सनसनीपूर्ण दृश्य चलचित्रको अन्त्य झैं लाग्नु स्वभाविक पनि हो । यद्यपी चलचित्रले दर्शकलाई बाँधेर राख्ने क्षमता भने राख्छ ।
मध्यान्तरअघि चलचित्रका पात्रले दर्शक मनग्गे हँसााउछ । तर मध्यान्तरपछि चलचित्र तुलनात्मक रुपमा कमजोर छ ।
चलचित्रलाई निर्देशक भट्राईले नाटकीय रुपमा अन्त्य गरेका छन् । लेखक प्रदिप भट्टराईले चलचित्रको कथा र पटकथाको सुरुआत दमदार बनाएका छन् तर चलचित्र अन्त्य तार्किक निश्कर्षमा पु¥याएका छैनन । चलचित्र हेर्ने दर्शकले चलचित्रको अन्त्य चित्तै बुझाउदैनन् । मन कटक्क खान्छ । झुटको खेती गर्न पल्केका नेताहरुको नाटकीय हार र हिरोहरुको जीत कसरी हुनुपथ्र्यो भनेर दर्शकको मनमा अनेकौ तर्क वितर्क गर्ने ठाँउ निर्देशक भट्टराईले छोडिदिएका छन् । चलचित्रको सिक्वेल बनाउन कौतुहलताका लागि कमजोर(झुर) अन्त्य गरिएको आशंका गर्न सकिन्छ ।
चलचित्रमा लामो कथा छ । पात्र पनि धेरै छन् । लामो कथामा धेरै पात्रको कथा व्यथा देखाउन निर्देशक भट्टराईलाई हम्मेहम्मे परेको छ । त्यसैले चलचित्रमा पृष्टभूमि व्याख्या गरिएको छैन ।
गाडीभरि करोडौं रुपयाँको नोटले कहाँबाट आयो ? कसरी आयो ? भन्नेबारे चलचित्रमा केही देखाइएको छैन । चलचित्रको बीचमा अबैध पैसा भनिएको छ । तर दर्शक त्यो पैसाबारे अन्योल नै रहन्छन् । पैसाको कथा हेर्ने दर्शक पैसाबारे नै रनभुल्ल हुन्छन् । नोटबन्दी यस्तै तानाबाना बुनेर चलचित्रलाई झ्न् रोचक बनाउन सकिन्थ्यो । पैसा आयो तर कहाँ गयो पत्तो हुन्न ।
चलचित्रको फाइटका दृश्य खिच्ने क्रममा सिनेमेट्रोग्राफर पुरुषोत्तम प्रधानले ठाँउ ठाँउमा क्यामेरा हल्लाएका छन् ।
सबल पक्ष
चलचित्रको विषयबस्तु नै लेखक तथा निर्देशक प्रदिप भट्टराईले रुचिकर छनौट गरेका छन् । पैसा सुन सबैको चासो र रुचिकर विषयबस्तु रहेको पत्तो पाएका निर्देशक भट्टराईले पैसाको लुछाचुडीलाई चलचित्रमा रोचक ढंगबाट प्रस्तुत गरेका छन् । चलचित्रले धेरै ठाँउमा हँसाउछ । ठाँउ ठाँउमा मन कटक्कै खाने गरी रुवारुछ ।
चलचित्र महाजात्राका निर्देशकले नेपाली समाजलाई यतार्थ ढंगले व्याख्या गर्ने प्रयास गरेका छन् । बेरोजगारी, भष्ट्राचारलाई उनले मलिन ढंगबाट उठाएका छन् ।
चलचित्रको अर्को राम्रो पक्ष पटकथा र संवाद हो । ‘हामी गरिवलाई आफ्नै श्रीमतीलाई पनि पत्याउदैन । धनीलाई त अरुको श्रीमतीले पनि पत्याउछ’, ‘कसैले जागिर दिन बोलायो भने साहुको पहिले इन्टरभ्यू लिन्छु’ र ‘कि त ज्वाई नभनिस्यो कि तँ नभनिस्यो’जस्ता संवादले दर्शकलाई चलचित्रप्रति थप रुचि बढाउछ ।
चलचित्रको कथा, पटकथा र संवादमा लामो समय मेहनत गरेको बुझ्न सकिन्छ । चलचित्रको टिमले विषयबस्तुको खोज अनुसन्धानसँगै दर्शकको मनोभावलाई मसिनो रुपमा बुझेर चलचित्र निर्माण गरेको छनक चलचित्रले दिएको छ । चलचित्रले मनोरञ्जनसँग नेपाली समाजलाई सन्देश दिन सफल छ ।

हरिबंश आचार्य
नेपाल कला क्षेत्रमा हास्य सम्राटको स्थानमा आफूलाई उभ्याएर अव्वल प्रमाणित गरिसकेका अभिनेता हरिबंश आचार्यले चलचित्रको खल पात्रमा उतारेर आफूभित्र रहेको अब्बल प्रमाणित गर्ने कोशिस गरेका छन् ।
पुण्यप्रसाद उपाध्यायको चरित्रमा उनले गरेको तिक्डम र जालसाँजीपूर्ण अभिनय नेपाली राजनीतिक दलका भष्ट नेताको भन्दा कम छैन । तर हास्यकलाकार आचार्यले नयाँ चरित्र निर्माण र अभिनय क्षमता प्रस्तुत गर्न भने कञ्ज्युस्याई गरेका हुन् कि भन्ने शंका लाग्छ । हास्य कलाकार आचार्यले चलचित्रमा हसाउन भन्दा पनि पात्रहरुलाई रुवाउन समय खर्चेका छन् ।

विपिन कार्की
चलचित्रमा विपिन कार्कीले फडिन्द्र तिमल्सिनाको चरित्र अघिल्ला श्रृखला जात्रा र जात्रैजात्रामा प्रमाणित गरेकै हुन् । उनले यो चलचित्रमा थप चरित्र माझिएको हेर्न दर्शक आतुर थिए । तर उनले थप केही नयाँ काम गरेका छैनन् । चलचित्रमा विपिनले पुरानो चरित्रलाई निरन्तरता दिएका छन् ।
यद्यपी ठाँउ ठाँउमा विपिनले बोलेका दृश्यले दर्शकलाई हँसाउछ । रुवारुछ । आफ्नी श्रप्मतीको प्रशंसा गरेर नथाक्ने सोझा श्रीमान्लाई समाजले कसरी प्रयोग गर्छ भन्ने देखाउन विपिनले मेहनत भने पक्कै गरेका छन् । समाजमा यत्रतत्र देखिने फडिन्द्र तिमल्सिनाजस्ता पात्रको चरित्रलाई टपक्क टिपेर चलचित्रमा देखाउन विपिनले गरेको कलात्मक योगदानको तुलना चलचित्रको अन्य पात्रसँग हुन सक्दैन ।
बर्षा राउत
चलचित्रका पात्र फडिन्द्र तिमल्सिनाले सम्पू भनेर बोलाउने पात्र बर्षा राउत कामकाजी महिलाको रुपमा चलचित्रमा आएकी छिन् । बेरोजगार श्रीमान्हरु कामकाजी महिलाले पिडित बनाउछन् भन्ने देखाउन बर्षाले मेहनत गरेकी छिन् । धेरै पात्रहरुबीच रुमल्लिएको चलचित्रमा तुलनात्मक रुपमा बर्षाले थोरै सिनमा मात्रै अनुहार देखाउन पाएकी छिन् । त्यसैले बर्षाको भूमिका अधिल्लो चलचित्रमा जस्तो सशक्त भने देखिन्न ।

रविन्द्रसिंह बानियाँ
चलचित्रको हिरोको भोकले भौतारिरहेको च्लचित्रका जोयस नामले चिनिने रविन्द्रसिंह बानियाँले पैसा ओर्सान गरेको गरेको संर्घष चलचित्रमा हेर्न लायक छ । चलचित्रमा जोयस पात्र चलचित्रको रंगीन दुनियामा रमाउन गरेको संर्घष यतार्थपरक लाग्छ ।
रविन्द्र झा
जात्रा सिक्वेलका शसक्त कलाकार रविन्द्र झाको अभिनय चलचित्र महाजात्रामा झन् माझिएको देख्न पाइन्छ । नाई(कपाल काट्ने पेशा) मुन्नाभाईको भूमिकामा देखिने उनी पैसाको भरिया हुँदा कसरी रनभूल्लमा परेका छन् भन्ने इमानदार अभिनयमार्फत चलचित्रको पर्दामा देखिएका छन् । मधेशी लवजमा उनको सोझोपन र छट्टु दिमागको समिश्रणले चलचित्रलाई स्वादिलो बनाउन झन् सहयोग गरेको छ ।
राजाराम पौडेल
हास्यविधामा लामो समय काम गरेका कलाकार राजाराम पौडेलले चलचित्रमाहसाएका छन् । चलचित्रमा चरित्र निर्माणमा पौडेलले खासै मेहनत गरेका छैनन् । चलचित्र जात्रैजात्रा भन्दा केही नयाँ स्वरुपमा उनलाई उतारे पनि अभिनय शैली र आउभाउ दुरुस्तै छ ।

दिव्यदेव
चलचित्रमा इन्सपेक्टर एकदेव खत्रीको भूमिका रहेका अभिनेता दिव्यदेव चलचित्रका वास्तविक हिरो लाग्छन् । उनले निभाएको सहासिक भूमिका चलचित्रको सुन्दर पक्षको रुपमा रहेको छ । इमानदार प्रहरी कसरी राजनीतिको सिकार हुन्छ भन्ने सन्देश चलचित्रमा उनको पात्र मार्फत सटिक ढंगले दिएका छन् । रंगमञ्चमा खारिएर पर्दामा उदाएका दिव्यदेवको अभिनय क्षमता राम्रो देखाउदै सम्भावनाको ढोका खोलेका छन् ।
गौमाया गुरुङ
थोरै महिला पात्र रहेको चलचित्र महाजात्रामा गौमाया गुरुङ अर्की राम्रो सम्भावना बोकेकी कलाकारको रुपमा चलचित्रमा देखिएकी छिन् । उनले बोल्ने केही संवादले दर्शकको आँखामा आशु छछल्किन्छ ।
अन्त्यमा
चलचित्रको व्यापार आफ्नो ठाँउमा छ । राम्रा चलचित्र बजारमा नचल्न पनि सक्छ । तुलनात्मक रुपमा राम्रो चलचित्रले राम्रो व्यावसाय पनि गरिरहेको पाइन्छ । हामीले समग्र पक्षलाई समेट्दै यो टिप्पणी लेखेका हौं ।
हामीले यो चलचित्रलाई १० मा ८ स्टार दिएका छौं ।