काठमाडौं
पछिल्लो समय हाम्रो सहकारी समस्याले गाजेको छ । सहकारी संस्थाहरुमा आएको संकटका कारण पनि केही समययता नेपालको अर्थतन्त्रमा आर्थिक मन्दी छाएको छ ।
सहकारी समस्यालगायतका विविध समस्यालाई आधार बनाएर निर्माण भएको चलचित्र आउदो साताबाट देशभर प्रर्दशनको तयारीमा छ ।
तर चलचित्रका निर्माता हिमाल कडरिया चलचित्र महाभोजलाई ‘अर्थपूर्ण संयोग’ बोकेको चलचित्रको रुपमा चित्रण गर्छन् । चलचित्रले दर्शकलाई मनोरञ्जन मात्र होइन, सोच्न प्रेरित गर्ने उनी बताउछन् ।
निर्माता कडरियाका अनुसार, चलचित्रको कथा केही वर्ष अघि नै तयार गरिएको थियो । “समस्या नयाँ होइन, तर अहिलेको परिप्रेक्ष्यमा यसको सन्दर्भ गहिरिएको हो,” उनी भन्छन् । ‘महाभोज’ले उठाएको मुद्दा – आर्थिक शोषण, जनताको विश्वासघात र राज्यप्रति गहिरिँदै गएको असन्तोष – विगतदेखि नै हाम्रो समाजको हिस्सा हो । आज त्यसले बढी गहिरो चोट दिइरहेको छ, जसले गर्दा फिल्मको कथा दर्शकलाई अझ सजीव र सन्देशमूलक लागिरहेको छ ।
कथाबाट आवाजसम्म
“हामीले सधैँ सोच्यौँ – यस्ता प्रवृत्तिबारे बोल्ने समय आएको छ,” निर्माता कडरियाको भनाइ छ । ‘महाभोज’ सुरु गर्दा नै उनीहरू सन्देशमूलक कथा बनाउने तयारीमा थिए । त्यो बेला यस्ता प्रकरणहरू समाचारमा कमै देखिन्थे । तर आज फिल्मले जुन कुरा देखाएको छ, त्यो दर्शकले आफ्नो वरिपरिका घटनासँग सजिलै जोड्न सक्छन् ।
दिनेश राउतले निर्देशन गरेको यस फिल्मले मूल प्रश्न खडा गर्छ – ‘प्रवृत्ति दोषी हो कि व्यक्ति?’ हिमाल कडरियाको उत्तर स्पष्ट छ – “व्यक्ति मात्रै दोषी होइन, प्रवृत्तिहरूले व्यक्तिलाई बनाउँछन् र बिगार्छन् । हाम्रो चलचित्रले यही बुझाउन खोजेको हो ।”
आन्दोलन होइन, तर सोचको सुरुवात
कडरियाले ‘महाभोज’लाई सामाजिक आन्दोलनको रूपमा प्रचार गर्न चाहँदैनन् । तर उनी चाहन्छन्, यो चलचित्रले मानिसहरूलाई सोच्न, प्रश्न गर्न, मौनतालाई तोड्न प्रेरणा देओस् । “यदि त्यो सोच चेतनामा रूपान्तरण भयो भने, त्यो नै आन्दोलनको सुरुवात हो,” उनी भन्छन् ।
संवेदनशील विषय उठाउँदा केही सावधानी अपनाउनुपरेको अनुभव पनि उनी बाँड्छन् । “कुनै प्रत्यक्ष सरकारी दबाब त आएन, तर विषयवस्तु नै यस्तो थियो कि आत्मसंयम अत्यावश्यक भयो,” कडरियाको भनाइ छ ।
पात्र र प्रस्तुतिमा यथार्थको गहिराइ
चलचित्रको अर्को बलियो पक्ष यसको कलाकार चयन हो । दयाहाङ राई, आर्यन सिग्देल, खगेन्द्र लामिछाने, गौमाया गुरुङ, मलिका महतजस्ता कलाकारहरूले भूमिकालाई जीवन्त बनाएका छन् । “उनीहरूले पात्रलाई आत्मसात् गरे, त्यसैले यथार्थ महसुस हुन्छ,” निर्माता बताउँछन् ।
यथार्थ र कथाको सन्तुलन मिलाउनु भनेको निर्माण पक्षका लागि सबैभन्दा चुनौतीपूर्ण काम थियो । भावनात्मक विषयलाई शोषण नगरी, सम्मानका साथ प्रस्तुत गर्नुपर्ने दायित्व निर्देशक दिनेश राउतले कुशलतापूर्वक निर्वाह गरेको उनी विश्वास दिलाउँछन् ।
दर्शकका लागि एक ‘अनुभव’
चलचित्रको ट्रेलरले पछिल्ला दिनहरुमा दर्शकहरुबाट उत्साहजनक प्रतिक्रिया पाएको छ । त्यसले निर्माण टिममा आशावाद थपेको छ । कडरिया भन्छन्, “हामी चाहन्छौँ, दर्शकले चलचित्रलाई कथा मात्र होइन, अनुभवको रूपमा महसुस गरून् ।”
मौनतामाथि प्रश्न
‘महाभोज’ एक प्रयास हो – मौनतालाई चुनौती दिने । सत्यलाई मुखर बनाउने । “अब पनि चुप लाग्ने? कि बोल्ने?” – यही प्रश्न फिल्मले सबैलाई सोधेको छ । यो प्रश्न यति प्रासङ्गिक छ कि यसले केवल सिनेमा हलसम्म सीमित नबसी, समाजभित्र गुञ्जन सक्छ ।
‘महाभोज’ एउटा यस्तो सिनेमा हो जसले दर्शकलाई केवल केही समयको मनोरञ्जन होइन, गहिरो आत्म समीक्षा र समाजप्रति उत्तरदायित्व बोध गराउने प्रयास गर्छ । हिमाल कडरियाको शब्दमा – “यो संयोग हो, तर अर्थपूर्ण संयोग हो ।”
प्रतिक्रिया