भारतमा विश्वकै सबैभन्दा दुर्लभ रक्त समूह ‘सीआरआईबी’ फेला

एजेन्सी । भारतकी एक महिलामा हालसम्मकै सबैभन्दा दुर्लभ रक्त समूह ‘सीआरआईबी’ (CRIB) फेला परेको छ, जसले चिकित्सा जगतमा नयाँ कौतुहलता र सम्भावनाहरू जन्माएको छ। यो रक्त समूह भारत र बेलायतका वैज्ञानिकहरूले संयुक्त रूपमा पत्ता लगाएका हुन्।

इन्डिया टुडेले जनाएअनुसार यो अद्वितीय रक्त समूह बेंगलुरु नजिकैको कोलार जिल्लाकी ३८ वर्षीया महिलामा फेला परेको हो। अनुसन्धानकर्ताहरूका अनुसार यसलाई औपचारिक रूपमा “सीआरआईबी” नाम दिइएको छ, जुन अहिलेसम्म विश्वभर केवल एक व्यक्तिमा मात्र पाइएको छ।

मेडिकल क्षेत्रमा अभूतपूर्व खोज

सीआरआईबी रक्त समूहले एबीओ र आरएच प्रणालीहरूजस्ता परम्परागत रक्त समूह प्रणालीभन्दा फरक विशेषता बोकेको छ। वैज्ञानिकहरूका अनुसार यो मानव रक्त समूहको नयाँ प्रकार हो, जुन आईएनआरए (Indian Rare Antigen) नामक दुर्लभ एन्टिजेन प्रणालीसँग सम्बन्धित छ। यस प्रणालीलाई सन् २०२२ मा अन्तर्राष्ट्रिय रक्त स्थानान्तरण समाज (ISBT) ले मान्यता दिएको थियो।

सीआरआईबीको विशेषता

सीआरआईबी रक्त समूह भएका व्यक्तिहरूमा सामान्यतया अन्य मानिसमा पाइने मुख्य एन्टिजेनहरू अनुपस्थित हुन्छन्। यसको अर्थ, यदि त्यस्ता व्यक्तिलाई अन्य रक्त समूहको रगत चढाइयो भने गम्भीर प्रतिकूल प्रतिक्रिया हुन सक्छ। त्यसैले यस्ता बिरामीका लागि सिर्फ सीआरआईबी नेगेटिभ रगत नै सुरक्षित मानिन्छ- जुन अत्यन्त दुर्लभ छ।

चिकित्सकीय महत्व

यो रक्त समूहको पहिचानले भ्रूण र नवजात शिशुमा देखिने हेमोलाइटिक रोग (HDFN) को रोकथाममा ठूलो भूमिका खेल्न सक्छ। यस अवस्थामा आमाको शरीरले भ्रूणको रक्त कोशिकालाई आक्रमण गर्ने गर्छ, जसले जटिलताहरू निम्त्याउँछ। सीआरआईबीको प्रारम्भिक परीक्षणबाट यस्ता जटिल अवस्थालाई गर्भावस्थामै पहिचान गरी उपचार सम्भव हुन सक्छ।

वैज्ञानिकहरूको प्रतिक्रिया
वैज्ञानिकहरूले यसलाई “विश्वमै सबैभन्दा दुर्लभ रक्त समूह” मानिरहेका छन् र यसको खोजले रक्तदान प्रणाली, प्रसवपूर्व निदान, तथा गम्भीर उपचार प्रक्रियामा ठूला परिवर्तन ल्याउन सक्ने विश्वास व्यक्त गरेका छन्।